Please wait ...

مسجد جامع اصفهان، یکی از قدیمی ترین و مهمترین سازه های مذهبی ایران، را می توان عالی ترین نمونه رشد و تحول ساخت و تزئینات  مساجد در ایران طی 12 قرن دانست. این مسجد  تمامی سبکهای معماری ایرانی از خراسانی تا اصفهانی را در خود به نمایش می گذارد و حتی الحاقاتی از عصر قاجار دارد.

بازار اصفهان در کنار این مسجد قرار دارد و ورودی قیصریه این مسجد را به میدان نقش جهان متصل می کند. این مسجد زیبا که در بافت قدیمی شهر اصفهان قرار دارد، صرفا مکانی برای عبادت نبود، و با ورودی های بسیار خود که به شبکه ای از معابر منتهی می شدند، پویایی جامعه و فعالیت های تجاری را تسهیل می کرد.

یافته های باستان شناسی حاکی از این است که این مسجد در دوران آل بویه روی ویرانه های یک آتشکده ساسانی بنا شد. بعد از پیروزی سلجوقیان و زمانی که اصفهان پایتخت امپراطوری جدید شد، تزیین و زیباسازی مسجد جامع شهر از اهمیت بسزایی برخوردار شد. بعد از اینکه یک آتش سوزی به مسجد خسارت زیادی وارد کرد، در اقدامات برای بازسازی مسجد، یک طرح 4 ایوانی جدید به آن داده شد و بدین ترتیب مسجد جامع اصفهان تبدیل به اولین سازه اسلامی شد که با الگو گرفتن از طرح 4 حیاطی کاخ های ساسانی، این طرح بندی را وارد معماری اسلامی کرد.

این مسجد قرن هشتم که الهام بخش ساخت مساجد بسیاری در سراسر آسیا بوده است، چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. در چهار دوره ایلخانیان، تیموریان، صفویان و قاجار تغییراتی در ساخت و سازه مسجد صورت گرفت.

بر خلاف ظاهر آجری و ساده خود، مسجد جامع اصفهان دارای تزیینات گچ بری، آجرکاری، کاشی کاری، مقرنس و معرق بسیار زیبا است.

در دوره صفویه، شاه عباس مسئولیت طراحی مسجد امام یا مسجد جامع عباسی در نقش جهان را بر عهده حکیم شیخ بهایی گذاشت تا این مسجد جایگزین مسجد جامع برای برگزاری نمازهای جمعه شود.

محراب اصلی مسجد جامع اصفهان دارای کتیبه هایی است که قدمت بیشتر آنها به دوره شاه طهماسب و شاه عباس دوم می رسد. این کتیبه ها ضمن ارائه فهرستی از اقدامات در راستای بازسازی و نوسازی مسجد، به حمد و ستایش 12 امام شیعه (ع) می پردازند. همچنین کتیبه هایی از آیات قرآن در مدح خداوند و صفات او نیز به چشم می خورد.

محراب الجایتو در شمال غربی این مسجد که تاریخ آن به قرن چهاردم میلادی باز می گردد، در دوره حکمرانی محمد خدابنده الجایتو، پادشاه ایلخانی به مسجد اضافه شد. این محراب به دلیل نقش برجسته ها و گچ بری های زیبای خود که شامل کتیبه هایی 3 بعدی، نقوش گیاهی و اشکال هندسی می شود، مورد توجه است.

مسجد جامع اصفهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

مسجد جامع عتیق اصفهان

  • آدرس

    سبزه میدان