Please wait ...

باغ گنبد سبز نام باغی کوچک در قسمت شرقی شهر قم است. این باغ شامل 3 سازه برج مانند از قرن ششم شمسی است. این سازه‌ها مقبره‌هایی هستند که برای اعضای خاندان علی صفی بنا شدند. علی صفی‌ها در قرن چهاردهم به عنوان حاکمانی مستقل بر قم حکمرانی می‌کردند.

افراد محلی این منطقه را دروازه کاشان اطلاق می‌کنند و گنبدهای آن را گنبدهای دروازه کاشان می‌نامند. سه سازه آن در قسمت بیرونی 12 وجهی اما در قسمت داخلی 8 ضلعی هستند. دو تا از این سازه‌ها دارای گنبدهای مخروطی فیروزه ای رنگ بوده و دیگری گنبدی گرد و دو پوسته ای دارد.

گچ بری های تزیینی این سه سازه و آجرکاری زیبای آنها دارای بسیاری از ویژگی‌هایی است که در گنبد سلطانیه زنجان به کار گرفته شده است و ظاهرا این گنبد الهام بخش سازندگان این سه سازه بوده است. کتیبه‌های این مقبره با گچ بری سفید بر روی زمینه ای لاجوردی و با خط ثلث و کوفی نگاشته شده‌اند. برخی از این کتیبه ها با اسماالله و همچنین نام پیامبر اسلام (ص) و امامان زینت داده شده‌اند. 

بر اساس کتیبه مقبره جنوبی، این سازه ی برج مانند آرامگاه خواجه اصیل الدین، پسر بنیانگذار خاندان علی صفی است. خواجه اصیل الدین بعد از مرگ ابوسعید بهادر خان، حاکم ایلخانی به قدرت رسید و اولین نفر از خاندان خود است که بر قم تسلط کامل یافت. خواجه اصیل الدین از سال 713 تا 735 که به قتل رسید، حاکم قم بود.

بر اساس کتیبه گنبد میانی، این سازه آرامگاه سه تن از اعضای خاندان علی صفی است. اولین کسی که در این مقبره به خاک سپرده شد، خواجه جمال الدین، جانشین خواجه اصیل الدین است که با نام خواجه علی صفی نیز شناخته می‌شود. وی تا سال 750 شمسی بر قم حکومت کرد. عضو دوم خاندان علی صفی که در اینجا به خاک سپرده شده است، امیر جلال الدین است؛ شخصی که به دلیل اشاره نشدن به نام وی در تاریخ، داستان زندگی وی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. آخرین کسی که در این گنبد آرمید، خواجه عمادالدین است که تا سال 766 بر قم حکم راند.

عضو ناشناسی از خاندان علی صفی در گنبد شمالی دفن شده است. به دلیل خسارت گسترده‌ای که به کتیبه این مقبره وارد شده، هویت این شخص معلوم نیست، با این وجود برخی از پژوهشگران بر این باورند که این سازه دارای شباهت های فراوانی با دو مقبره دیگر است و در همان حدود زمانی ساخته شده است. قدمت آن به 693 تا 741 شمسی باز می‌گردد.

این سازه در سال 1310 به عنوان میراث ملی به ثبت رسید.

باغ گنبد سبز

  • آدرس

    بلوار شهید روحانی