Please wait ...

خانه یزدان پناه عمارتی 120 ساله و مربوط به اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی است و مساحتی حدود 928 متر مربع را در بر می‌گیرد. این خانه به دلیل معماری منحصر به فرد خود، عمارتی 4 فصل محسوب می‌شود که برای ماه‌های گرم و سرد سال دارای قسمت‌های متفاوت و مجزاست.

اتاق‌های بال شمالی این خانه قسمت زمستانی محسوب می‌شوند چرا که به دلیل موقعیت خود، بیشتر از بخش‌های دیگر خانه آفتاب گیرهستند. این اتاق‌ها دارای پنجره‌هایی ارسی بزرگ هستند که باعث می‌شوند نور بیشتری وارد اتاق‌ها شده و از سوی دیگر سقف کوتاه این اتاق‌ها گردش هوای گرم را تسهیل می‌کند.

اتاق‌های بال جنوبی این خانه سقف‌هایی بلندتر داشته تا با حرکت هوای گرم به بالای اتاق برای مدت بیشتری خنک بمانند. این اتاق‌ها دارای پنجره ای نزدیک به سقف هستند که گرما و حرارتی که در بالای خانه جمع شده، از آن خارج می‌شود.

از7 اتاق باقی مانده خانه یزدان پناه، مهمترین آنها از این قرارند : پنج دری غربی که دارای 5 ستون با سرستون‌های حکاکی شده است، سه دری های شمالی با ستون و زیرزمین و همچنین زمستانه ی شمالی.

مانند دیگر خانه‌هایی که در مناطق کویری و خشک ساخته شده‌اند، اتاق‌های این خانه در اطراف حیاط اصلی جای گرفته و با یکدیگر پیوسته هستند. درب‌های چوبی کوچک هر اتاق را به دیگری متصل کرده و باعث همسانی دمای همه اتاق‌ها می‌شود. در زمان برگزاری گردهمایی‌ها، مراسم و تجمعات بزرگ این درب‌های چوبی را باز می‌کرده‌اند تا فضای بزرگتری برای پذیرایی از میهمانان بوجود آورند.

یکی از ویژگی‌های اصلی معماری مسکونی خانه‌های سنتی قم، استفاده گسترده از پنجره‌های سقفی برای فراهم کردن نور نقاط مختلف خانه است.

خانه یزدان پناه مانند بیشتر خانه‌های سنتی قم دارای سردری به غایت مزین و کار شده است اما داخلی ساده و آجری دارد. همچنین در هر سوی درب اصلی دو سکو وجود دارد که مهمانانی که می‌خواستند صاحب خانه را ببیند ولی قصد ورود به خانه را نداشتند، روی آنها می‌نشستند. همچنین عابرین نیز می‌توانستند روی آنها نشسته و استراحت کنند.

درب خانه به سمت هشتی و شبکه‌ای از راهرو‌های پر پیچ و خم باز می‌شود که به اندرونی و بیرونی خانه منتهی می‌شوند. وجود این راهروها مانع از دید همسایگان به درون خانه می‌شده است.این خانه با معماری منحصر به فرد خود پیش از اینکه مورد بازسازی قرار بگیرد، موزه قم را در خود جا داده بود خانه یزدان پناه در سال 1382 به عنوان میراث ملی به ثبت رسید.

خانه تاریخی یزدان پناه

  • آدرس

    خیابان 19 دی